همشهری آنلاین- زهرا سرویان : «سید محسن ماجدی» ری‌پژوه،درباره بانی ساخت این بقعه می‌گوید: «بسیاری از بناهای تاریخی دوره اسلامی از قبیل مساجد،آب‌انبارها و اماکن مذهبی که در شهرهای مختلف ایران وجود دارد، وقف‌نامه‌هایی در قالب کتیبه‌های سنگی دارند که توصیه واقف در عمل به موقوفات بر آن حک شده است. درباره وقف سقاخانه بقعه بی‌بی زبیده روی وقف‌نامه آن آمده: وقف صحیح شرعی اسلامی نمود کربلایی علی خان ولد مرحوم کربلایی خداداد خان بختیاری یک باب دکان عطّاری ملکی خود را که واقع است در ملک حاجی‌آباد مشهور به بی‌بی زبیده خاتون، در راه حضرت عبدالعظیم ـ علیه‌السلام ـ جنب سقّاخانه، وقف بر سقاخانه مرقوم و تولیت آن را مادام‌الحیوه برای خود قرار داد ... بعد از وضع مخارج و تعمیرات لازمه بر دکان مرقوم، مازاد آن را ... یخ بگیرند و بریزند در سقّاخانه مزبور. و صیغه وقف کما قُرّر فی‌الشّریعه المطهّره به تفصیل وقف‌نامه جداگانه جاری شد. و کان ذالک ربیع‌الاوّل۱۳۲۹»
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
ماجدی از منابع آب این سقاخانه برای تأمین نیاز زائران یاد می‌کند و در ادامه می‌گوید: «معمولاً سقاخانه‌ها را برای تأمین آب به یاد تشنگی خاندان پیامبر در واقعه کربلا می‌ساختند و به همین دلیل سعی می‌کردند برای اینکه صالحات‌الباقیاتی هم به یادگار بماند عموماً در مسیر تردد زائران، مسافران و در راه‌ماندگان ساخته شود و سقاخانه بی‌بی زبیده هم از این قاعده مستثنی نیست. در همان محدوده که سقاخانه ساخته شده دو رشته آب قنات در گذر بود؛ یکی آب قنات دبیرالملک و دیگری قنات اقدس‌الدوله که آب این سقاخانه را تأمین می‌کرد. البته در همان محدوده آب‌انباری هم بود تا آب این محدوده به‌ویژه اهالی حسین‌آباد تأمین شود. همچنین بقعه بی‌بی زبیده یخچالی داشت که آب خنک سقاخانه از آن تأمین می‌شد.»
به گفته ماجدی شهر تهران به نسبت شهرری شیب بیشتری دارد و به همین دلیل این سقاخانه درست حد فاصل جاده تهران به شهر ری، روی شیب شهر تهران ساخته شده است. البته باید به نکته هم اشاره داشت که علاوه بر اهالی تهران و شهرری که در مسیرشان از این سقاخانه استفاده می‌کردند، این سقاخانه مورد استفاده زائران ورامین هم قرار می‌گرفت. دلیلش این بود که سقاخانه به سمت جاده ورامین بود. این سقاخانه قدیمی امروز تبدیل به شمع‌خانه شده است. در روزگاری مردم برای این سقاخانه یخ و کاسه‌های سفالی و مسی نذر می‌کردند تا زائران آب خنک و گوارایی را در کمال آرامش نوش جان کنند.
نظر شما